Linggo, Marso 31, 2024

Timawa - Pataygutom o Malaya?

TIMAWA - PATAYGUTOM O MALAYA?

ang katanungan sa palaisipan: Dos Pababa
PATAY-GUTOM - anim na titik, ito'y ano kaya
KAWAWA, ALIPIN, ngunit sagot pala'y TIMAWA
gayong sa aralin noon, ang timawa'y MALAYA

nagbabago ang kahulugan ng mga salita
noon, ang timawa ay mga aliping lumaya
ngayon pag nanghingi ng limos, tawag na'y timawa
kahulugan nito'y nag-iba, paano't bakit nga

isang malaking tanong, nagbago nga ba ang wika?
o walang trabaho't kita ang aliping lumaya?
kaya nagpalaboy, sa lansangan gumala-gala?
naging gusgusin ang malaya ngunit walang-wala?

nakakatawa nga ba o tayo'y mapapaluha
ang pataygutom ay dating mga taong malaya
paano ba pumaimbulog ang mga kataga
sa pagdatal ng panahon, nagbago ng unawa

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

Pasasalamat (Grace Before Meals)

PASASALAMAT
(GRACE BEFORE MEALS)

tayo'y nasa harap nitong hapag-kainan
sabay nating bigkasin ang pasasalamat
sa mga naghanda ng pagkain ng bayan
sa mga nagtanim at nag-ani, salamat

salamat sa lahat ng mga magsasaka
mula binhi'y pinalago hanggang nag-uhay
silang sa lupang sakahan nakatali na
silang naglinang at nagpatubo ng palay

salamat sa lahat ng mga mangingisda
na nilalambat ang buhay sa karagatan
upang madala ang mga banyerang isda
sa pamilihan, at ating mabili naman

salamat sa lahat ng mga manggagawa
pagkain ay dinala sa bayan at lungsod
kay-agang gumising, kay-agang gumagawa
kayod ng kayod, kahit mababa ang sahod

salamat sa manggagawang tatay at nanay
na nagsikap upang pamilya'y mapakain
nang mga anak ay di magutom sa bahay
na para sa pamilya, lahat ay gagawin

salamat, binubuhay ninyo ang daigdig
uring manggagawa, hukbong mapagpalaya
kaya marapat lang tayo'y magkapitbisig
nang bulok na sistema'y tuluyang mawala

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

* mga larawan mula sa google

CHED official, inireklamo ng mga mag-aaral

CHED OFFICIAL, INIREKLAMO NG MGA MAG-AARAL

kaytinding ulat, aba'y ano na bang nangyayari?
CHED official, nireklamo ng mga estudyante
mula Our Lady of Fatima University
ang gobyerno sana'y di maging bulag, pipi't bingi

lumalabag daw sa pamantayan ng moralidad
ang nasabing opisyal na apelyido'y Darilag
kailangan daw paboran ng mga mag-aaral
ang umano'y kagustuhan ng nasabing opisyal

halimbawa ang reklamo ng MBA student
na nakumpleto naman daw ang pinasang requirement
subalit grading na incomplete ang binigay pa rin
reklamong pinarating sa tanggapan ni Bersamin

hiniling ng mga mag-aaral, tulad ni Guia
na ang nasabing opisyal ay imbestigahan na
lalo't may mag-aaral itong kinukursunada
nawa kamtin ng mga estudyante ang hustisya

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

* Bersamin - Executive Secretary
* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 31, 2024, p.2

Tanong nila sa akin ngayong semana santa

TANONG NILA SA AKIN NGAYONG SEMANA SANTA

tanong nila, bakit di raw ako nagsimba?
bakit di rin sumama sa semana santa?
at bakit ba di rin nag-Bisita Iglesya?
bakit sa simbahan ay ayaw tumuntong na?

wala bang sinumang nagyayaya sa akin?
mga nabanggit ba'y kinatamarang gawin?
nasabi na noon, sasabihin ko pa rin
baka sa simbahan, isigaw: "Free Palestine!"

ayokong makinig sa paring nambobola
na animo'y lagi silang patay-malisya
lalo't pinupuri ang Israel sa misa
at di mabanggit ang nangyayari sa Gaza

wala akong bilib sa ganyang mga pari
patunay na burgesya'y kanilang kauri
tingin ko nga sa kanila'y mapagkunwari
bulag, pipi, at bingi silang di mawari

sabi nila, si Hesus ay hari ng Hudyo
inagaw ng Hudyo ang lupang Palestino
minamasaker pa ang mamamayan nito
tapos sasabihin nila, magsimba ako?

hanggang ngayon, akin iyang paninindigan
pag pinilt, isisigaw ko sa simbahan
"Free Palestine!" huwag nang magbulag-bulagan
magsigising kayo para sa katarungan!

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024 (easter sunday)

* litrato mula sa google

Sudoku at Word Connect - Marso 2024

SUDOKU AT WORD CONNECT - MARSO 2024

natapos din ang isang buwang paglalaro
ng Sudoku at Word Connect sa aking selpon
nilalaro ko iyon ng buong pagsuyo
bilang pinakapahinga ko sa maghapon

sa Sudoku ay numero ang binubuo
na maaari namang palitan ng letra
sa Word Connect ay salita ang binubuo
sa wikang Ingles, mahahasa ka talaga

simpleng laro pag pahinga, simpleng libangan
sa kabila ng trabahong kayod kalabaw
nakakatulong maensayo ang isipan
matapos ang unos, lilitaw ang balangaw

minsan, kailangan talaga ng ganito
bilang pahinga sa mabigat na trabaho

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

Sa paggawa ng banghay

SA PAGGAWA NG BANGHAY

paano bang gagawin sa pagpaplano ng banghay
o ang pangkalahatang takbo ng isang salaysay
kapara'y mabait na pilotong puno ng husay
o dahil sa kabaitan, sa piloto'y nagpugay

samutsari ang paksa upang magawa ang kwento
dapat may pangunahing tauhan o bida rito
paglalarawan sa kalagayan ng mga tao
kapaligiran, kalikasan, suliranin dito

pag-isipan kung paano ba kwento'y sisimulan
at bakit ang paksang iyon ang nais ilarawan
paano ang daloy at pag-usad ng kwento't laban
paano nalutas ang matitinding tunggalian

bakit pangunahing tauhan ay di mapakali?
paano ilalarawan ang bawat insidente?
paanong ayos at pagkasunod ng pangyayari
mula bida, paanong masa ang naging bayani?

kung ako ang gagawa ng kwento, walang Superman
walang iisang taong puno ng kabayanihan
lagi't lagi ang bida'y kolektibong mamamayan
paano nga ba sila sama-samang nagtulungan

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

Isang madaling araw

ISANG MADALING ARAW

madaling araw, madilim pa ang paligid
tila ba aking mata'y may luha sa gilid
humahatak daw ako ng mahabang lubid
ng barko, ano ang mensahe nitong hatid

marahil, isa iyong planong paglalayag
nang hinila ang katig, may inihahayag
pirata'y paghandaan, paano pumalag
ang misyon ko'y paano sila malalansag

sagipin ang mga pasaherong babae
at tiyakin ding ligtas ang mga bagahe
ah, kailangang bumangon upang magkape
habang binting namitig ay minamasahe

nang biglang kung saan ay napatitig muli
sa barkong iyon, may babaeng naglilihi
manggang manibalang ang kanyang minimithi
habang kaharap ko'y piratang katunggali

saan ba kukuha ng manggang inaasam
gayong naroon sa gitna ng karagatan
marahil ay salmon ang hulihin ko na lang
ngunit katunggali'y naroong nakaharang

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

Sabado, Marso 30, 2024

Palakasin ang pangangatawan

PALAKASIN ANG PANGANGATAWAN

palakasin ang pangangatawan
tangi itong kabilin-bilinan
ng aming matatanda sa bayan
pati na yaong nasa tubuhan

bawasan mo iyang matatamis
lalo na't katawan ay numipis
kanin ay huwag kumaing labis
magpalakas kahit na magtiis

di kailangan ang masasarap
kung katawan nama'y maghihirap
kung may sakit, paanong pangarap
na lipunang dahilan ng sikap

kung di susunod, mahahalata
sa katawan pag binalewala
ang payo ng mga matatanda
gayong tinutulungan ka na nga

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

Payak na hapunan

PAYAK NA HAPUNAN

bangus na inadobo sa toyo at suka
at ginayat na mga mumunting gulayin
kamatis, sibuyas, at dahon ng sibuyas 
na kaysarap ulamin kasama ng kanin

payak na hapunan ng tibak na Spartan
habang wala si misis sa aming tahanan
matapos magsulat ng akda'y naghapunan
kahit na nag-iisa lamang sa tahanan

bukod sa mumurahin, ito'y pampalusog
kain-bedyetaryan, kapara ko'y bubuyog
sa nektar ng bulaklak nagpapakabusog
upang maya-maya'y magpahinga't matulog

maraming salamat at muling nakadighay
habang naritong patuloy sa pagninilay

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

Hayaan mong tumula ako

HAYAAN MONG TUMULA AKO

hayaan mong tumula ako't inbox ay punuin
ngayon lang naman iyan, lahat ay matatapos din
pag ako'y di na makatula, o naging pasanin
kaya ginagawa ko ngayo'y ipagpaumanhin

hayaan mong tumula ako habang may hininga
ngayon lang naman iyan, habang narito't buhay pa
matatapos din ang lahat, kapag ako'y wala na
kung inis ka na'y humihingi ako ng pasensya

hayaan mong tumula ako matapos magnilay
o kaya'y matapos kong sunugin ang aking kilay
baka kasi may mapulot ka sa tula kong tulay
patungong ibang daigdig na aking malalakbay

hayaan mong tumula ako, nais lang maghandog
ng katha sa sambayanan, lipunan, uri't irog
tila baga ako'y makatang kapara'y bubuyog
na laksang bulaklak, isyu't paksa ang pinupupog

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

* maraming salamat sa kasamang kumuha ng litrato

4PH ay hagupit na kaylupit

4PH AY HAGUPIT NA KAYLUPIT

ang pabahay ay huwag ibatay sa market value
kundi sa capacity to pay nitong maralita
ang pabahay ay serbisyo, huwag gawing negosyo
ito'y isang katotohanang dapat maunawa

ang 4PH daw ay pang-ISF, o pang-iskwater
ngunit hindi pala, dapat mayroon kang Pag-Ibig
binago na ang squatter, ngayon informal settler
families, kahulugang pinaganda sa pandinig

isang informal worker nga ang umamin nang tunay
wala siyang regular na sahod, kaya ang sabi:
"Hindi ko kayang bayaran ang presyo ng pabahay
ng DHSUD-4PH", kaydali nating maintindi

sino bang maralitang isang kahig, isang tuka
na sadyang gipit ang magbabayad ng isang yunit
na halaga'y higit sangmilyon, mayroon ba? wala!
4PH sa maralita'y hagupit na kaylupit

kaya di pangmaralita ang 4PH na iyan
pabahay ng gobyerno'y isang negosyo talaga
presyo ng pabahay ay ibatay sa kakayahan
at di sa market value, bilang serbisyo sa masa

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

* 4PH - Pambansang Pabahay para sa Pilipino Program ng pamahalaang BBM
* litratong kuha ng makatang gala sa isang rali sa harap ng tanggapan ng DHSUD, 09.11.2023

Manpower agencies, linta sa manggagawa! Buwagin!

MANPOWER AGENCIES, LINTA SA MANGGAGAWA! BUWAGIN!

sinabi nga ng kumandidatong senador noon
iyang mga manpower agencies ay mga linta
nagpapasarap sa iskemang kontraktwalisasyon
sinisipsip ang pawis at dugo ng manggagawa

dapat silang buwagin, kaya pag ako'y nanalo
matatapos na ang maliligayang araw nila
sapol na sapol sa panawagan niyang totoo
na mga manpower agencies ay linta talaga

sa Kalbaryo ng Maralita'y aming panawagan
na inilagay sa kurus upang maipabatid
sa madla iyang ginagawa nilang kamalian
oo, dapat silang buwagin pagkat di matuwid

pagsasamantala sa obrero'y dapat tapusin!
lintang manpower agencies na'y tuluyang buwagin!

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala mula sa Kalbaryo ng Maralita, Marso 26, 2024

Biyernes, Marso 29, 2024

Pag-ingatan ang sunog

PAG-INGATAN ANG SUNOG

minsan, nag-aapoy ang pandama
na para bagang nilalagnat ka
o kaya'y libog na libog ka na
init na init ka na talaga

huwag kang maglalaro ng apoy
bilin ni nanay nang ako'y totoy
lalo't kandila'y nangunguluntoy
tubig ay ihanda mong isaboy

karaniwan ang sunog sa atin
ulat nga'y di ka na gugulatin
balita sa dyaryo kung basahin
ay sadyang masakit sa damdamin

sa paligid mo'y maging matunog
alisto nang puso'y di madurog
huwag mong kayaang magkasunog
kundi baka araw mo'y lumubog

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Karapatan sa Kabuhayan, Ipaglaban!

KARAPATAN SA KABUHAYAN, IPAGLABAN!

iyan ang mensahe sa damit niya
marahil siya'y isang manininda
pinanawagang karapatan nila
sa kabuhayan, igalang talaga

ang mga vendor ay huwag gipitin
silang marangal, huwag maliitin
silang patas sa maraming usapin
upang pamilya'y kanilang buhayin

karapatan nila sa kabuhayan
ay sama-samang ipinaglalaban
bawat sentimo'y pinagsisikapan
upang anumang kita'y ipuhunan

manininda'y totoong kumakayod
gayong munting kita'y di naman sahod
sa pamilya'y katuwang at gulugod
silang sa madla'y tunay kung maglingkod

ating dinggin ang panawagang ito
buhay na letra't mensaheng totoo
sa manininda, kami po'y saludo
taas-noo't marangal magtrabaho

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa rali sa Kongreso laban sa ChaCha, Marso 20, 2024

Oubaitori at Obituary

OUBAITORI AT OBITUARY

anong kaibhan ng oubaitori at obituary
nang mapakinggan ko ito'y di ako mapakali
hinanap ko ang kahulugan ng mga nasabi
mabuti't nasaliksik kaya ako'y di nagsisi

ang oubaitori pala'y Hapones na kaisipan
tulad ng bulaklak, ang tao'y lalago rin naman
sa sarili nilang panahon at pamamaraan
tulad ng ibang ispesyi, ito ma'y karaniwan

ang obituary naman ay matagal ko nang batid
na talaan ng sa huling hantungan ihahatid
minsan sa indayog ng salita'y nasasalabid
oubaitori, obituary, huwag tayong maumid

maraming salitang pag narinig, magkakatugma
subalit iba pala ang kahulugan at dila
ang mahalaga palagi ang ito'y maunawa
upang di maligaw at baka sa daan mawala

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

Kayraming maka-Diyos ang di makatao

KAYRAMING MAKA-DIYOS ANG DI MAKATAO

mas nais kong magsulat kaysa sundin sila
sa tradisyon nila tuwing semana santa
tangi kong nagawa'y magsulat ng pabasa
para sa rali ng dalita sa Mendiola

kayraming maka-Diyos ang di makatao
kapitalistang inaapi ang obrero
elitistang palasimba subalit tuso
sa obrero'y walang paki, una'y negosyo

oo, di man lang nila itaas ang sahod
ng manggagawang araw-gabing kumakayod
tubo muna, obrero man ay manikluhod
pati batas ay kanilang pinipilantod

pang-ISF daw ang 4PH, bukambibig
ng gobyerno, na madalas nating marinig
ngunit etsapwera ka kung walang Pag-Ibig
pambobola nila'y dapat nating mausig

palasimba kahit pangulong maka-Diyos
na sa EJK umano'y siyang nag-utos
sa ChaCha, bansa'y binubuyangyang ng lubos
binebenta sa dayo ang bayang hikahos

sa kanila, ang semana santa'y bakasyon
silang nagtaguyod ng kontraktwalisasyon
kaya di ako lumalahok sa tradisyon
buti kung patungo iyan sa rebolusyon

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* ISF - informal settler families, bagong tawag sa iskwater
* 4PH - Pambansang Pabahay para sa Pilipino Program
* EJK - extrajudicial killings

Hindi pa laos si idol

HINDI PA LAOS SI IDOL

isang MMA fighter si Eduard Folayang
na ilang beses nang nagwagi sa labanan
nais niyang bumalik at lumaban sa ONE
Championship at muli ay makipagbangasan

kung si Pacquiao sa boksing, siya'y sa MMA
kung si Efren sa bilyar, siya'y sa MMA
kung si Alex sa tennis, siya'y sa MMA
siya'y pang-Mixed Martial Arts, idol sa MMA

maraming taon na rin ang iyong ginugol
upang kampyonato'y makuha mo't mahabol
maging matatag ka lagi sa laban, idol
patalasin ang bangis upang di pumurol

muli, sa laban mo, kami'y nakasubaybay
ipakitang di ka pa laos, pagpupugay!

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* ulat mula sa pahayagang Remate, Marso 21, 2024, pahina 12

Marso 29, sa kaarawan ng kapatid ko't pamangkin

MARSO 29, SA KAARAWAN NG KAPATID KO'T PAMANGKIN

sabay ang kaarawan ng kapatid ko't pamangkin
"Happy birthday!" sa dalawang mahal ko't magigiting
"Maligayang Kaarawan!" sa inyo'y bumabati
nawa'y wala kayong sakit at malusog palagi

tulad pa rin ng aking sinasabi karaniwan
palagi kayong mag-ingat lalo ang kalusugan
di ko man kayo madalaw sa malayong probinsya
taospuso yaring pagbati't pagpapahalaga

Happy birthday, Jojo, Twinkle, pagpupugay sa inyo
pagkat inyong pamilya'y inalagaang totoo
bawat problema'y may solusyon, at di laging tiis
kayo'y matatag, 'Happy birthday!" sabi rin ni misis

habang ako'y narito't kinakathang tula'y tulay
upang mapitas ang mangga at nagtubuang uhay
ako pa rin naman sa inyo'y di nakalilimot
basta ako'y narito lang, madali n'yong maabot

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* litratong cake mula kay google

Sa tumatangkilik sa Taliba ng Maralita

SA TUMATANGKILIK SA TALIBA NG MARALITA

kami'y taospusong nagpapasalamat talaga
sa tumatangkilik sa Taliba ng Maralitâ,
ang publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa
ng Maralitang Lungsod, ang pahayagan ng dukhâ

sa loob ng dalawang linggo nakapaglalabas
ng isyu't balita hinggil sa laban nitong bayan
4PH, pabahay, sahod, ChaCha ng talipandas
kwento't mga tula, kolum ni Pangulong Kokoy Gan

patnugutan ay narito't tuloy sa pagsisilbi
sa maralita upang makamit ang ating layon
mulatin at pakilusin ang dukha, di lang rali
kundi matutong ipaglaban ang hustisyang misyon

ipabatid bakit dapat baguhin ang sistema
na siyang dahilan ng naranasang dusa't hirap
ang Taliba ng Maralita'y kanilang sandata
tungo sa pagtayo ng lipunan nilang pangarap

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

Huwebes, Marso 28, 2024

Sa pagitan ng tsaa't taludtod

SA PAGITAN NG TSAA'T TALUDTOD

sa pagitan ng tsaa't taludtod
ay nagagawa ko pang isahod
ang libog, dusa, lumbay, hilahod
kung di lang nadulas sa alulod

lilikhain ko pa rin ang langit
sa gitna ng nadaramang init
pagkakatha'y nais bumunghalit
damang may ngiti sa bawat saglit

di agad tanaw ang kabulukan
dahil sa ningning nila't kariktan
makintab sa labas pag tiningnan
ngunit uod ang kaibuturan

ganyan din iyang sistemang bulok
mapagsamantala'y nasa rurok
tiyan ng kapitalista'y umbok
mula burgesya ang nakaluklok

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

Tahong at talong

TAHONG AT TALONG

mula palengke, tahong muna'y hinalabos
hinugasan at binabad ito sa tubig
na maligamgam saka hinanda ang talbos
luya, bawang, sibuyas, kawali sa gilid

tanghali iyon, ngayong gabi iniluto
di napuna sa dami ng gawaing bahay
na gabi na pala, ramdam ko'y narahuyo
sa pagsusulat, pagtula at pagninilay

nagpahinga at muntik na ring makatulog
inihanda na ang kawali pagkat gutom
una ko munang ginisa ang mga sahog
saka nilagay ang luya, talong at tahong

naglagay ng tubig at asin, nagpasabaw
nilagyan ng talbos at dahon ng sibuyas
pinakulo, sa sarap ako'y napahiyaw
O, misis ko, tila ba ako na'y lalakas

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

Nakapikit

NAKAPIKIT

"Paano ka ba matulog?"  tanong sa akin minsan
"Nakapikit." ang payak kong tugon sa katanungan
wala lang, iyon ay basta natanong sa inuman
ang tanong pala'y kung ako'y magkukumot at unan

sa akin, saanman mapasandal, nakakaidlip
may banig o kama, may kumot o wala, pipikit
saanman mapunta, ganyang tanong ay di malirip
di naman paimportante, kung antok na'y pipikit

di ko na problema ang banig o magarbong kama
nakaupo, nakahiga, o nasa sasakyan pa
basta inantok, ako'y pipikit na lang talaga
liban kung nasa labas, seguridad ay taya na

may kasabihan nga tayo, "kung maigsi ang kumot
ay huwag munang mag-umunat, kundi bumaluktot"
pagtulog ay di problema, saanman mapasuot
pipikit na lang pag inantok o kaya'y nanlambot

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

Freindship ba o Friendship?

FREINDSHIP BA O FRIENDSHIP?

typo error agad sa mata ko'y nahagip
sa bilihan ng aklat habang nag-iisip
ang awtor: Jane Austen; ang aklat: Love and Freindship
di ba't ang wastong pagbaybay niyon ay Friendship?

editor ba'y pabaya't di nakitang tunay
marahil sa kanila'y ganyan ang pagbaybay
pagkat sa Wikipedia sa akin sumilay
titulo'y Love and Freindship pag binasang tunay

di iyon typo error, ipagpalagay na
parang labor sa US, labour sa Britanya
ang break at ang brake, magkatunog, magkaiba
ang spelling sa isa ay iba sa iba

ang Love and Freindship kaya'y magandang basahin
sa pamagat pa lang, baka ika'y kiligin
Pag-ibig at Pagkakaibigan ang salin
salitang ugat ay IBIG kung nanamnamin

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa isang estante ng bilihan ng aklat

Gas hydrate, natuklasan sa Manila Trench

GAS HYDRATE, NATUKLASAN SA MANILA TRENCH

nadiskubre ng mga geolohista ng UP
doon sa Manila Trench ang posibleng deposito
ng gas hydrate bilang isang alternative energy
resource na sa paglaon magagamit na totoo

parang yelo raw ito sa sahig ng karagatan
na mababa pa sa freezing point ang temperatura
dami ng karbon nito'y dalawang beses ang laman
na "potentially viable power source" din daw pala

taga-College of Science silang sound waves ang ginamit
upang matukoy sa mapa ang seismic reflection
ng gas hydrate, mga nagsaliksik ito ang sambit,
na tinawag nilang bottom simulating reflectors

nasa mahigit labinlimang square kilometer
sinlaki ng isla ng Palawan ang naturang trench
na laman nga'y gas hydrate, ayon sa mga researcher
ay, kaylaking deposito nito sa Manila Trench

abot dalawandaan hanggang limangdaang metro
ang lalim ng seafloor, batay sa kanilang pagtaya
subalit nagbigay babala rin ang mga ito
dahil sa geological, environmental threat nga

ang natutunaw na gas hydrate ay baka magdulot
ng seafloor disturbance na maaaring magresulta
sa tsunami't underwater landslide, nakakatakot
pati rin daw carbon at methane ay apektado pa

nagsasagawa na ng dagdag pang imbestigasyon
sa ibang offshore sa ating bansa, anang balita
gayunman, natuklasan nila'y pag-aralan ngayon
upang sa hinaharap ay di tayo mabulaga

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* balita mula sa pahayagang Abante, Marso 15, 2024, p.8

Paglipol ang esensya ng ChaCha nila

PAGLIPOL ANG ESENSYA NG CHACHA NILA

sandaang porsyentong aariing sadya
ang kalupaan ng bansang dapat malaya
ang nais nila tayo'y mawalan ng mukha
manatiling iswater sa sariling bansa

nais nilang distrungkahin ang Konstitusyon
political dynasty ay tanggalin doon
nukleyar pa'y nagbabantang payagan ngayon
bukod pa sa pangarap nilang term extension

mag-aaring sandaang porsyento ang dayo
lupa, tubig, kuryente, serbisyo publiko
iskwater ay gagawing sandaang porsyento
sa ngalan ng dayo, nalilipol na tayo

dayuhang edukasyon ay papayagan na
ito'y gusto raw ng mga kapitalista
na susunod na manggagawa'y maeduka
upang sa dayo'y magpaalipin talaga

pinapirma para sa ayuda ang madla
na nasa likod pala'y ChaCha ng kuhila
balak ng ChaCha nila'y malipol ang dukha
na dignidad ng tao'y binabalewala

dapat pagkain sa mesa, hindi Charter Change
dapat disenteng pabahay, hindi Charter Change
dapat trabahong regular, hindi Charter Change
walang kontraktwalisasyon, hindi Charter Change

buwagin na ang lintang manpower agencies
na sa obrero'y sumipsip ng dugo't pawis
dapat ding tugunan muna ang climate crisis
hindi Charter Change ng mga mapagmalabis

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa UST bago magsimula ang Kalbaryo ng Maralita, Marso 26,2024

Hustisya sa mga desaparesido

HUSTISYA SA MGA DESAPARESIDO

kayraming nangawalang may mga pangalan
ngunit katawan ay di pa natatagpuan
ang hiyaw ng pamilya nila'y katarungan!
ang kanilang mahal sa buhay ba'y nasaan?

umano'y dinukot dahil daw aktibista
na naglilingkod ng buong puso sa masa
na nais baguhin ang bulok na sistema
na asam kamtin ay panlipunang hustisya

mabuhay kayong mga desaparesido
kumilos para sa bayan, kami'y saludo
na inorganisa'y magsasaka't obrero
upang itayo ang lipunang makatao

nawa bangkay ninyo'y matagpuan pa namin
nang mabigyan kayo ng marangal na libing
nang mga maysala'y talagang panagutin
nang hustisya para sa inyo'y makamtan din

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* litratong kuha sa Bantayog ng mga Bayani

Miyerkules, Marso 27, 2024

Bulong sa hangin

BULONG SA HANGIN

sa hangin ako'y may ibinulong
habang nilalantakan ang tutong
na nilagay sa platong malukong
bakit ba ulam ko'y okra't talong
na isinawsaw ko sa bagoong

sa hangin ay aking ibinulong
habang nakatalungko sa silong
lipunang asam ay sinusulong
sistemang bulok nakabuburyong
kung sa kapitalismo hahantong

ang masa'y tinuturing na gunggong
sa kapitalismo ng ulupong!
masa ba'y kanino pa kakandong?
at kanino hihingi ng tulong?
sa bituka, may rebong karugtong!

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

Tarang magtsaa

TARANG MAGTSAA 

tarang magtsaa ng malunggay
habang naritong nagninilay
pampalusog at pampatibay
nitong katawan at ng hanay

minsan kailangan talaga
sa hapon, gabi o umaga
pampasarap ng ating lasa
animo'y salabat o luya

habang aking ikinukwento
bakit ba may aping obrero
bakit ba negosyante'y tuso
at sistema'y kapitalismo

sa Kalbaryo ng Maralita
bakit dukha'y kinakawawa
nitong sistema ng kuhila
dukha'y kailan giginhawa

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

4PH sa kalbaryong kurus

4PH SA KALBARYONG KURUS

sakto ang nakalagay sa kurus
na dukha'y nililinlang nang lubos
4PH nilang alok ay peke
ito'y para sa kapitalista
at hindi para sa maralita

huwag ibatay sa market value
ang pabahay na alok na ito
ibatay sa capacity to pay
o capacity to buy ng dukha
ang presyo ng bahay ng dalita

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Kalbaryo ng Maralita sa Morayta, Maynila, umaga ng Marso 26, 2024
kurus at hindi krus ang pagsulat ng mga makata noon, tulad nina Jose Corazon de Jesus, Ildefonso Santos

Sa pwesto ni Lambing

SA PWESTO NI LAMBING

nakahanap ng pwesto ang pusang si Lambing
doon sa patungan ng paso sa may hardin
pahinga roon matapos kong pakainin
kasama ni Lambong na kapatid niya rin

mahilig silang tumambay doon sa bahay
mas nais nila ng isda imbes na gulay
pag naroon sila, ang loob ko'y palagay
pagkat mga daga'y nagsilayasang tunay

kaysarap masdan sa nakita niyang pwesto
kaysarap ding may alaga, pusa man ito
ang haplusin sila'y pinakapahinga ko
tula nga sa kanila'y nakathang totoo

maraming salamat sa inyo, Lambing, Lambong
at sa mga katha ko, kayo'y nakatulong

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

Imbes Malakanyang, rali ay sa FEU na

IMBES MALAKANYANG, RALI AY SA FEU NA

pasensya na po't inyong iskul ay nabanggit
sa inyong tapat kami nagrali't naggiit
ng aming karapatan dahil sa malupit
na sistema, na isyu sana'y mailapit
isyung nais naming sa Mendiola masambit

sa FEU na, dapat ay sa Malakanyang
pagkat doon ang trono ng pamahalaan
karapatang magpahayag na'y binawalan
sa Mendiola gayong doon marapat lamang
batalyong pulis ang sa amin ay humarang

Kalbaryo ng Maralita'y isinagawa
upang iparating isyu ng maralita
ang 4PH ay para sa negosyong sadya
pabahay na alok na di para sa dukha
sa ChaChang nais nila, bayan ang kawawa

payag ba kayong gawing sandaang porsyento
na dayuhan ay mag-ari ng lupa rito
midya, kuryente, tubig, serbisyo publiko
ChaCha ang paraan ng Senado't Kongreso
upang Saligang Batas natin ay mabago

paumanhin, FEU, kung maging madalas
sa inyo idulog ang sistemang di patas
pagrarali namin sa harap nyo'y dadalas
kung hindi titino ang tuso't talipandas
kung bayan na'y binebenta ng mga hudas
nais ng maralita'y lipunang parehas

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa harap ng FEU sa Morayta nang isinagawa ang Kalbaryo ng Maralita, umaga ng Marso 26, 2024

Maralita, hinarangan ng pulis sa rali

MARALITA, HINARANGAN NG PULIS SA RALI

nais lamang naming magpahayag
subalit pulis na'y nagsiharang
ang maralita't di nagpatinag
sa harap ng mga nakaabang

imbes makarating sa Mendiola
iparinig ang daing ng madla
ay hanggang doon lang sa Morayta
nagprograma't nakapagsalita

inihatid na lang sa FEU
marahil sa estudyante't guro
ang marami naming dalang isyu
parang bigas, pangakong pinako

tarangkahan ng pamahalaan
dapat ang mga isyu'y dulugan
gobyerno ba'y kinatatakutan
ang sarili niyang mamamayan?

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa pagkilos na "Kalbaryo ng Maralita",  umaga ng Marso 26, 2024

Oras - TIME, EMIT, ITEM

ORAS - TIME, EMIT, ITEM

anumang panahon / o anumang oras
bumuga ng usok / o anumang bagay
mahalaga lagi, / ito ba'y parehas
o sa masa'y patas / pag iyong nanilay?

kapara'y daigdig, / nagbabagong klima
sa internasyunal / pinag-uusapan
sugat ba ng mundo'y / mapaghihilom pa?
hustisyang pangklima / na'y pinanawagan

rambulin ang METI, / lalabas ba'y ano?
ang salitang EMIT, / ang TIME at ang ITEM
marahil merong MITE, / ngunit ano ito?
sa palaisipan / ay ating nasimsim

ang panahon nati'y / hinati sa walo
na siyentipiko: / oras ng pahinga
oras sa sarili, / oras ng trabaho
may laan ding oras / para sa pamilya

asawa'y malambing / pagkat may panahon
si mister sa kanya, / ang mutyang diwata
lalo't ang pag-ibig / ay di nakakahon
dama ang pagsinta, / at dama'y malaya

- gregoriovbituinjt.
03.27.2024

* litrato mula sa app na Word Connect

Martes, Marso 26, 2024

Kalbaryo ng Maralita

KALBARYO NG MARALITA

kanina, aming isinagawa
itong Kalbaryo ng Maralita
sa Mendiola kami patutungo
sa Morayta hinarangang buo

ng mga pulis ang maralita
sa Morayta na lang nagsalita
mga maralita'y di nasindak
kahit sangkaterba pa ang parak

isyu sana'y nais iparinig
sa Malakanyang at mga kabig
imbes Malakanyang, sa FEU
hinaing ay pinarinig dito

trabaho't pabahay, hindi ChaCha
ang 4PH ay hindi pangmasa
ang manpower agencies na linta
ay marapat nang buwaging sadya

tuloy ang pagtaas ng bilihin
at di mabayaran ang bayarin
sa lowcost housing at relokasyon
may banta pa rin ng demolisyon

dito'y aming mga panawagan
ChaCha ay ilantad at tutulan
ang krisis sa kabuhayan, klima
at karapatan ay wakasan na

4PH ay di pangmaralita
kaya isinusumpa ng dukha
4PH ay pangkapitalista
kaya dapat itong ibasura

di payag na sandaang porsyento
lupain ay ariin ng dayo
ang iskwater sa sariling bayan
ay di na dapat pang madagdagan

patuloy na nadaramang sadya
itong Kalbaryo ng Maralita
kailan ba giginhawa sila?
pag sistemang bulok, nabago na?

- gregoriovbituinjr.
03.26.2024

* ang litrato'y kuha ng makatang gala sa Kalbaryo ng Maralita, sa tapat ng UST bago magmartsa patungong Mendiola, Marso 26, 2024

Inyong kamtin ang titulo

INYONG KAMTIN ANG TITULO

sa Letran Squires, pagbutihin ninyo
ang paglalaro at pag-eensayo
nawa sa inyong laban ay manalo
at makamit ang asam na titulo

apat na dekada nang nakaraan
nang naghayskul sa ating paaralan
panahon ni Samboy Lim nang nariyan
nang tatlong titulo'y napagwagian

panahon nina Libed at Tabora
nang Letran Squires ay umarangkada
ngayon naman ay inyong ipakita
na titulo'y mapasakamay n'yo na

magpatuloy kayo't sadyang magsikhay
at makakamit ninyo ang tagumpay
mabuhay ang Letran Squires! Mabuhay!
sa inyo'y taospusong pagpupugay!

- gregoriovbituinjr.
03.26.2024

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 26, 2024, pahina 12

Lunes, Marso 25, 2024

Gabi na naman

GABI NA NAMAN

gabi na naman, nais kong matulog
matapos kumain ng pansit luglog
pagkat katawan ko'y parang nalamog
tila namamayat na't di malusog

ako'y isang matikas na bubuyog
na mapulang rosas ang pinupupog
habang nektar ay sinipsip, minumog
ngunit sa tinik nito'y nalalasog

ano kaya ang kaya kong ihandog
sa bulaklak na mutya't iniirog
subalit kanina ulo ko'y nauntog
mabuti't araw ko'y di pa palubog

gabi na at nais ko nang matulog
pag binangungot ay agad mayugyog

- gregoriovbituinjr.
03.25.2024

Pabasa 2024

PABASA 2024
para sa Kalbaryo ng Maralita

4PH pala'y negosyo
para sa ating gobyerno
kung di matatag ang sweldo
ay di ka puwede rito
4PH nila'y negosyo

para sa iskwater iyon
iniba ang depinisyon
para sa ISF ngayon
kung walang pambayad doon
ay di ka puwede roon

manggagawa'y nagtitiis
maging kontraktwal ng labis
habang manpower agencies
na linta sa manggagawa
ay laging nakabungisngis

presyo ng mga bilihin
pataas ng pataas din
aba'y dapat repasuhin
nitong Kongreso't Senado
ang wage fixing mechanism

iyang RA 9507
kondonasyon, restructuring
pahirap sa lowcost housing
pag di bayad ang bayarin
agad kang palalayasin

ang ChaCha ay panlilinlang
na naman sa mamamayan
ibebenta sa dayuhan
itong ating kalupaan
negosyo'y lalong yayaman

sandaang porsyentong lupa
aariin ng dayuhan
iyan ang nais ng ChaCha
iskwater sa ating bayan
lalong walang matitirhan

ang RA 9507
at 4PH, IBASURA
ibasura rin ang ChaCha
nais naming maralita
ay makataong sistema

- gregoriovbituinjr.
03.25.2024

* inihanda upang gamitin sa aktibidad na "Kalbaryo ng Maralita" mula UST España tungong Mendiola, Maynila, umaga ng Marso 26, 2024

Linggo, Marso 24, 2024

Itutulog ko na lang muna

ITUTULOG KO NA LANG MUNA

itutulog ko na lang ba itong hinaing?
bakasakaling mawala kapag nagising?
malulutas ba ito habang nahihimbing?

tandang dapat nang matulog ang paghihikab
at nais ko nang matulog katabi si Lab
nais magsulat ngunit antok na'y nanunggab

itutulog ko muna ang maraming paksa
itutulog ko muna ang aking pagluha
itutuloy na lang bukas ang ginagawa

diwata'y nais kong makasama sa ulap
habang nagpapalitan ng mga hinagap,
ng mga taludtod, talulot, pangungusap

ay, di muna tutula, ako'y tutulog na
pagkat paglalakbay ko'y mahaba-haba pa
at bukas na lamang muli tayong magkita

- gregoriovbituinjr.
03.24.2024

* dibuho mula sa google

Meryenda muna

MERYENDA MUNA

ako muna'y magmemeryenda
katatapos ko lang maglaba
pinigaan at sinampay na
at bukas naman magpaplantsa

tarang magkape't magtinapay
habang pahinga't nagninilay
tarang pagsaluhan ang monay
habang isip ay naglalakbay

tapos maglalampaso naman
bawat sahig ay pupunasan
pag linggo'y ganyan kadalasan
walang pahinga sa tahanan

simple lang ang meryenda ngayon
kape't monay lang ang nilamon
subalit di gaya kahapon
na nabitin sa pansit kanton

- gregoriovbituinjr.
03.24.2024

Pangarap

PANGARAP 

pangarap ko'y lipunang makatao
ay maitayo ng uring obrero
walang pagsasamantala ng tao
sa tao, habang tangan ang prinsipyo

pangarap ko'y lipunang manggagawa
kung saan walang naapi't kawawa
lakas-paggawa'y binayarang tama
at di kontraktwal ang nasa paggawa

pangarap ko'y lipunang walang hari
walang tuso, kapitalista't pari
pangarap makapagtanim ng binhi
na ibubunga'y pantay, walang uri

pangarap ko'y makataong lipunan
na kung kikilos ay baka makamtan

- gregoriovbituinjr.
03.24.2024

Sabado, Marso 23, 2024

Pamasahe

PAMASAHE

nais kong magpamasahe
at ako'y sumakay ng dyip
trese na ang pamasahe
ay di ko pa rin malirip

onse kapag estudyante
pidabalyudi at senyor
bente porsyento'y nalibre
subalit hindi ang mayor

basta batang nakaupo
ay may bayad ding talaga
ngunit libre pag pinangko
ng kanyang butihing ina

nang dumating kay mamasan
ay nagpamasahe ako
pakiramdam ko'y gumaan
mula paa hanggang ulo

- gregoriovbituinjr.
03.23.2024

Diskarte

DISKARTE

akala'y lagi akong wala sa sarili
na kung ano-ano na lang ang sinasabi
laging abala, nagmamadali sa gabi
nang naisip na talinghaga'y maitabi

lalo na't kayrami ng isyu't pangyayari
na ang dama ng loob ay di mapakali
tutunganga sa kawalan at atubili
di maialay ang tula sa binibini

tanong nila, tula mo ba'y saan binase
sagot ko, sa danas ng dusa, luga't peste
nilay sa paglakad nang walang pamasahe
lalo't madalas pang makaapak ng tae

may naging katoto nga akong anluwage
sa kalaunan ay aking naging kumpare
mabait sa una, ngunit naging salbahe
nang ako'y gustuhin ng crush niyang babae

sa baba, mga isyu'y inalam kong pirmi
na layon ay makapag-organisa kami 
tulungan ang masang sa isyu'y napipipi
at katukin ang gobyernong di naman bingi

- gregoriovbituinjr.
03.23.2024

Biyernes, Marso 22, 2024

Nawala na ang Book Sale sa MC Square

NAWALA NA ANG BOOK SALE SA MC SQUARE

sa Malabon City Square, ang Book Sale na'y nawala
nagsara na ang kaytagal kong pinuntahang sadya
dahil sa mga aklat doong sadyang pambihira
nalugi na ba? paano ang mga manggagawa?

matapos manggaling sa S.M.-ZOTO sa Tomana
dalawang kilometrong lakad ay sisimulan na
di muna uuwi, sa Book Sale ay tatambay muna
at baka may mabiling librong kursunada't mura

subalit nagsara na ang Book Sale na naroroon
na para bang may dambuhalang sa kanya'y lumamon
at mga aklat ay nginata at sadyang nilulon
nakahihinayang ang doo'y danas na kahapon

gayunman, may iba pang Book Sale na sangay ng aklat
sa Cubao ay may dalawang madadalaw kong sukat
O, Book Sale, sa iyo'y taospusong pasasalamat
nagsara man doon, sa iyo'y may nabiling aklat

- gregoriovbituinjr.
03.22.2024

Ang maikling kwento sa Taliba ng Maralita

ANG MAIKLING KWENTO SA TALIBA NG MARALITA Munting sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr. May ilan pang isyu ng  Taliba ng Maralita , ang...